Oerijssel is een documentaire-serie over volksgeloof in de streekcultuur van Overijssel.
In Oerijssel verlaat hoofdpersoon Margje Fikse (presentatrice Radio 1) de stad en keert terug naar de streek van haar jeugd, het platteland langs de IJssel. Ze gaat op ontdekkingstocht naar haar 'roots', naar het diepere (bij)geloof van de bevolking van haar geboortegrond, los van dat wat ze in de kerk horen. Ze stelt ongemakkelijke vragen over de tijd voor de kerstening, toen de Saksen een natuurgeloof hadden. In hoeverre zijn die oude gebruiken nu nog zichtbaar? En hoe hebben de talloze eeuwen voor de kerstening ons huidige geloof in dat wat we niet zien, beïnvloed? Margje duikt in de wereld van spoken, Germaanse goden, paasvuren en wonderbomen. Overijssel is een creatieve verkenning van de geloofsbeleving op het platteland voor en na de kerstening.
Oerijssel deel 1 - Zunnewende
Deel 1, met als subtitel 'Zunnewende', gaat over ons aller heimelijk verlangen naar de mystiek van het verre verleden. Margje ontmoet verschillende kenners die haar helpen bij haar zoektocht. Zoals dominee Henk Vreekamp, die alles weet van het oude heidendom. Maar ook natuurmens Wim Toorneman uit Espelo, volkscultuurkenner Dirk Kok uit Staphorst en verhalenverteller Herman Kampman uit Hellendoorn. Het verhaal neemt de kijker mee door het Overijsselse landschap, vanaf de donkere dagen, via de vruchtbaarheidsfeesten in het voorjaar, naar het zonnnewende-ritueel op de langste dag van het jaar.
Oerijssel deel 2 - Winterwende
Deel 2, getiteld 'Winterwende', pakt Margjes zoektocht op aan het einde van de zomer. De herfst komt eraan en het wordt steeds donkerder. Margje verdiept haar contact met de personages uit deel 1. Nieuw is wichelroedeloper Wim Roetert uit Diepenveen, die over mysterieuze krachten beschikt. December nadert. Overijssel maakt zich op voor de winterwendenacht en het joelfeest (oud en nieuw).
Zoals de voorjaarsrituelen vooral de vruchtbaarheid stimuleerden, lijkt het najaar mensen bang te maken voor voor het onbekende. Het blijkt de voedingsbodem voor angstige volksverhalen. Zo stuit Margje op de stokoude sage Derk met de Beer, ook wel bekend als Derk met de Honden. Ze probeert de oorsprong ervan te achterhalen en doet geheimzinnige ontdekkingen. Dan keert het lot zich tegen haar. Zou er een verband zijn?
Credits
release deel 1: 27 juni 2014
release deel 2: 26 juni 2015
lengte: ca. 50 + 70 minuten
regisseur: Geertjan Lassche
presentatie: Margje Korevaar-Fikse
montage: Maurits Malschaert
vormgeving: Lucas Reinds | Pankra
geluid en muziek: Jan Kooiker | Smoking Man Music
kleurcorrectie: Amator
geluidscorrectie: Mark Meewis | Infostrada
animaties: Ferdinand Harteveld
productie: Stichting Sous les Arbres
fondsen: Provincie Overijssel | Historisch Centrum Overijssel
Wie denkt dat in christelijke gemeenschappen overblijfselen uit het heidendom weg zijn, die heeft het mis. De documentaire neemt de kijker mee naar de tijden van bijgeloof en rituelen. Dominee Vreekamp, expert op het gebied van oerverhalen, speelt een prominente rol, net als Dirk Kok uit Rouveen. Ze tonen aan dat het verleden geen verleden is, maar heden.
[ Meppeler Courant ]